BoargerAksjegroep Sis Tsiis

Sis Tsiis

Foar better Frysk op Skoalle

Rûnom diele wy struibrieven út.

pylkjedelSjoch foar mear hjirûnder


Ús manifestaasje yn Ljouwert 17 oktober

Sis Tsiis manifestaasje yn De Haach 26 juny 2019


Tongersdei 17 oktober 2019 is der in fisitaasje fan it Committee of Experts fan de Ried fan Europa nei oanlieding fan de lêste rapportaazje fan it ministearje fan Ynlânske Saken oan de Ried fan Europa oer de ymplemintaasje fan it Europeesk Hânfêst foar Regionale of Minderheidstalen (ratifisearre yn 1996) op it mêd fan it Frysk.

- As BoargerAksjegroep Sis Tsiis binne wy fan betinken dat dy rapportaazje al wer in fierstente moai byld jout fan wat der wier oan de hân is mei it Frysk. It rapport stelt dat der allegearre positive ûntwikkelings binne, mar wy sjogge rûnom ,grutte misstannen lykas dy by it Koopmans Kolleezje yn Hurdegaryp. Trijekwart fan de skoallen hâldt him net oan de wet!

- De provinsje giet temûk om mei dy fisitaasje en dat stiet ús ek tige min oan. Wy binne bygelyks net frege om yn te sprekken of fan ús hearre te litten. Gâns oare organisaasje (lykas de Feriening Frysk ûnderwiis) likemin. Allike stil wie de Fryske oerheid oer it op 1 april stilsetten fan it wurk oan in nij learplan foar it Frysk (kurrikulum.frl), wylst de Hollânske wjergader fan dat projekt fan ’e wike al mei in opset foar in nij kurrikulum kommen is foar de oare fakken of leargebieten.

- Wy fine ek noch grutte misstannen by de rjochtbank as it giet om it sûnder behinderings prate kinnen fan it Frysk. Dêr wurdt likemin hannele yn de geast fan it hânfêst.

Wy wolle it komitee oan de ein fan harren besite tasjonge mei in liet dat Grytsje Kingma foar dizze gelegenheid skreaun hat. De tekst sit by dizze e-post. Hjir is in lûdsbestân om alfêst te oefenjen:

Test-lûdsbestân Grytsje Kingma mei gitaar sjongt: Frysk ûnderwiis, Sis Tsiis!

- 15.00: Gearkomme foar it Provinsjehûs en ynsjonge.
- 15.30 : Manifestaasje mei spandoeken, struibrieven en sjongen.
- 16.00 : Moeting mei it Committee of Experts, tasjongen en oerlangjen fan mapkes mei bydragen oangeande ús noeden en oplossings.
Kom allegearre, lit fan jimme hearre en wy meitsje der mei-inoar in serieus, mar fleurich barren fan! Wat mear minsken oft meidogge wat better!!!

Wy stelle it ek tige op priis as jimme jim meidwaan oan ús manifestaasje efkes oan ús oer de e-post witte litte: sistsiis@hotmail.com

Foar fragen kinne jim maile nei:
    sistsiis@hotmail.com
of belje nei 06-13963855 (Piter Dykstra)

Ús reaksje op de 6de rapportaazje fan Nederlân oer de ymplemitaasje fan it Hânfêst


Doch mei oan ús manifestaasje yn De Haach op fan 26 juny

Byld fan hartoch Willem II op it Binnenhof

Byld fan hartoch Willem II op it Binnenhof

Frysk plysje-unifoarm

Ûntwerp foar in Frysk plysje-unifoarm

De Ried fan de Fryske Beweging, de FFU en Boargeraksjegroep Sis Tsiis wolle op woansdei 26 juny mei in grut tal Friezen nei De Haach om oan de Twadde Keamer en it regear dúdlik te meitsjen dat it Ryk better syn plichten neikomme moat oangeande it Frysk.

Dy dei komt yn in Algemien Oerlis fan de Fêste Keamerkommisje fan Ynlânske Saken en Keninkryksrelaasjes (AO) de stân fan saken oangeande it Frysk oan 'e oarder sa't dat foar de kommende perioade 2019-2023 yn de nije BFTK fan Provinsje en Ryk beskreaun stiet. Oanlieding wie in petysje fan de Ried, oanbean oan de Keamerkommisje yn desimber 2018, mei soargen oer tekoartkommings yn dy bestjoersôfspraak. Dat hat laat ta fragen oan de minister. De skriftlike reaksje fan de minister op dy fragen wie de Keamerkommisje net nei 't sin en dêrom is de minister opnij útnûge om yn de kommisje ferantwurding ôf te lizzen. By útstek de gelegenheid dus om as Fryslân sjen te litten dat we fan ‘De Haach' ferwachtsje dat se it Frysk serieus nimme en de ferplichtings neikomme sa't dy yn allerhanne hânfêsten, ramtferdraggen en wetten fêstlein binne.

It kommisje-oerlis is op woansdei 26 juny yn it Twadde Keamergebou yn De Haach. It is in iepenbiere gearkomste dy't troch elkenien bywenne wurde kin. Doel is om moarns mei in busfol minsken út Fryslân rjochting De Haach te gean en dêr op it Binnenhof ús soargen en easken kenber te meitsjen oan publyk, parse en Twadde Keamerleden. Sis Tsiis nimt blauwe festjes en spandoeken mei. Fierders ha we in nij model Fryske plysjejaskes meitsje litten. Ek in pear foar de keamerleden en de minister. Muzykynstruminten binne wolkom foar op 'e dyk. Sis Tsiis sil in pamflet útdiele mei útlis oer ús aksje en maatregels dy't we freegje en dêr't Fryslân rjocht op hat.

Om ús better fan de omstanners ûnderskiede te kinnen, hawwe wy blauwe heskes oan.

Fierders hawwe wy kontakt hân mei Ruben Severina fan Splika, de klup dy't foar it Antilliaansk op skoalle opkomt. Dy wolle ús stypje. It doel fan beide groepen is om it rjocht fan bern, om harren memmetaal goed op skoalle te learen, te realisearjen.

It skema yn De Haach sjocht der no likernôch sa út:
9.00 oere: Oankomst op it Binnenhof. Mei muzyk. Yn de kunde komme mei ús Antilliaanske sympatisanten en de Keamerleden dy't ús plysjejaske sjowe wolle foar de parse/fotograaf.
10.00 oere: It gebou yn foar de kontrôle troch befeiligers, opbergjen fan ús demonstraasje-ark.
10.30-10.45: Oanbieden 'petysje' yn de hal fan it Twadde Keamergebou (8 persoanen).
11.00-12.30: Bywenjen fan it Algemien Oerlis oer de fragen fan Harry van der Molen.
13.00 oere: Ite, ... yn optocht nei ministearje fan ûnderwiis

De bus rydt fergees.

Busferfierder Dalstra jout foarearst de folgjende tiden:
05.10 oere Surhhústerfean, by it stek fan Dalstra Reizen - Molenweg
05.25/30 oere Drachten, Transfearium East - Zonnedauw 2
06.00 oere De Jouwer, Mc. Donalds
06.15/20 oere De Lemmer, Mc. Donalds
07.30 oere Lelystêd ôfslach 10 A6 Mc. Donalds
Omtrint 8.45 oere yn De Haach.

De groep kin útstappe op de Prinsessegracht yn De Haach, dêr't bussen stilhâlde meie. Dêrwei is it in 650 meter nei it Binnenhof.

15.00 oere wer fia de opstapplakken werom nei Surhústerfean.

Dejingen dy't har de foarige kear opjûn hawwe, hawwe al berjocht hân mei it fersyk har op 'e nij op te jaan of ôf te melden. Mar der binne grif guon dy't doe net koene of twivelen, mar no tinke: dêr wol ik by wêze, dêr doch ik oan mei!
Wa't mei wol graach sa gau mooglik opjaan, yn alle gefallen foar 19 juny by sistsiis@hotmail.com, mei namme, wenplak, telefoannûmer en opstapplak.

Foar fragen kinne jim maile nei:
    sistsiis@hotmail.com
of belje nei 06-13963855 (Piter Dykstra)
Tink derom: de kontrôle yn de Twadde Keamer is strang. Identiteitsbewiis meinimme.

Ús petysje foar de Twadde Keamer


Bernerjocht - Lykweardich Frysk ûnderwiis - No!

Op sneon 9 maart 2019 hat de BoargerAksjegroep ‘Sis Tsiis’ yn Ljouwert in demonstraasje hâlde foar better Frysk ûnderwiis hâlden. Goed ûnderwiis yn de memmetaal is in bernerjocht lykas fêstlein yn it Ramtferdrach foar de beskerming fan Nasjonale Minderheden en it Europeesk Ferdrach foar Regionale of Minderheidstalen. Der hat oant no ta noch net in rapport fan Committee of Experts of the European Charter for Regional or Minority Languages west dat it Nederlânske belied in ‘foldwaande’ joech.

 

Wy binne fan betinken dat alle minsken gelyk binne en dat Fryske bern lykweardich binne oan Hollânsktalige bern,dy’t folweardich ûnderwiis yn harren memmetaal krije.

 

Fan lykberjochtiging = fan Fryske bern is yn it ûnderwiis yn Fryslân noch lang gjin sprake, mei as gefolch dat 85% fan de Fryske bern as analfabeet yn de memmetaal fan skoalle komt, wylst it Frysk al 38 jier as ferplichte fak yn de wet opnommen is. It Taalplan fan de provinsje hâldt yn dat it noch 12 jier duorje mei foardat alle skoallen oan de kearndoelen foldogge, sadat der dus in heale iuw ferlern gien is foardat de wet útfierd wurdt.

Útstjoering Hjoed fan Omrop Fryslân fan 9 maart (it stiet op 3.40 minuten)

en it radioreklamespotsje

Sjoch hjir foar de foto's fan ús manifestaasje en de praatsjes


Ús struibrief foar de ferkiezings fan 20 maart

Ús struibrief is ek tagelyk in stimwizer foar de Provinsjale ferkiezings fan 20 maart.

Der is ek fotoboekje makke fan ús struibrieveaksje op 25 febrewaris by de ôftraap fan de kampanje foar de Provinsjale Steateferkiezings.

Om ús better fan de omstanners ûnderskiede te kinnen, hawwe wy blauwe heskes oan.

Sjoch hjir foar ús ferliking fan trije stimwizers



In presintsje fan 'Sis Tsiis' foar de Ljouwerter skoallen mei in B-profyl

banner1desimber

 

Op 1 desimber hawwe wy mei in ploechje 'Sis-Tsizers' tusken twaën en fjouweren sa'n tûzen struibrieven útsutele op de Nijstêd.

Sjoch hjir foar it filmke fan de Ljouwerter Krante

Om trije oere begûn it evenemint foar de skoallen. De bern dan de Wynwizer en de Franciscus-skoalle hawwe harren tige fermakke mei de krêftspultsjes fan Wout Zijlstra. Dêrnei wie de priisútrikking en krigen de skoallen  in oarkonde en in pakket fan sa'n fyftjin boeken foar de bibleteek.

Wy hawwe mear foto's yn in lyts fotoalbum fan it evenemint.



Reaksjes


Willem Riemersma
Willem Riemersma
2 desimber 2018

Dei allegearre,

 

Nei oanlieidng fan in berjocht op Omrop Nijs oer de ûndertekene BFTK - mei de útspaak fan de minister dat it Frysk net allinne in rjocht mar ek ‘gewoan’ wêze moat -, ha ‘k nyskes op in tal Facebook-siden ûndersteand skriuwen fan my setten.
Hertlike groet,
Willem.


“Moai, en út it hert, wol ik oannimme, fan de minister.
Moai ek dat der 'ekstra' jild nei de RUG giet, foar de Learstoel Frysk. En 150.000 per jier foar de Wet gebrûk Fryske Taal.

Mar foar de skoallen feroaret der neat, ek mei hantekenings fan Brok en Poepjes net salang - en it wurdt foar lêzers no miskien efkes trochbiten:

  1. De troch it Ryk ûndertekene Europeeske ferplichting ta in 'SUBSTANTIAL PART' fan it ûnderwiis yn it Frysk as fak en ynstruksjetaal in abstrakt begryp bliuwt en net konkreet definiearre wurdt. 
    It Ryk docht dat net en lit dat oan de Provinsje oer. Mar de Provinsje kin 't net ôftwinge, want it Ryks bliuwt einferantwurdlik...En sa bliuwt it heinebaljen...
  2. De KEARNDOELEN foar it Frysk op alle skoallen pas yn 2030 helle hoege te wurden. 
    Mei de ôfswakking fan de kearndoelen yn 2006 en letter noch mei in rynsk ûntheffingbelied foar skoallen, is it Frysk achterút- yn stee fan foarútbuorke. 
    It heljen fan de kearndoelen moat stikken earder. Oars rint it - sa giet it ornaris - ek nei 2030 noch in tal jierren út. En hat it sûnt 1980 - Frysk ferplicht fak yn it leger/basisûnderwiis - sawat 50 jier duorre eart 't der wat bestekliks fan op de hispel komt!....
  3. De lanlike, op it Hollânks konsintrearre CITO/ferlykbere-TOETSEN net ferdwine. 
    Want de skoallen wurde dêr mei In lanlik gemiddelde (!) op ôfrekkene. Fansels ek de skoallen yn Fryslân. Sels op trijetalige skoallen is dy druk slim oanwêzich en wurdt der oan tajûn, troch de need twongen. 
    400 Fryke basiskoallen binne yn 2017 troch my oanskreaun wurden om de lanlike CITO/ferlykbere toetsen te boycotten. Der wienen mar 5 dy 't de neamde redenen ynseagen en it oandoarre woenen.....It is der dus by bleaun. 
    De direkteuren-bestjoerders moatte troch de ynspeksje ferge wurde en yn beweging komme. En oangeande de lanlike ôfrekkenkultuer fan skoallen op Cito's/ferlykbere toetsen MOED toane. MOED yn it belang fan 't Frysk, mar yn it generaal foar wolwêzen fan bern en learkrachten dy 't no plof-bern en plof-learkêften binne: opjage!”

 


Wat is de BoargerAksjegroep 'Sis Tsiis' (BAST)?

'Sis Tsiis' is in aksjegroep fan gewoane boargers dy't harren ynsette foar harren memmetaal. Hja wolle dat de bern dy taal goed leare kinne en ek leare dat hja wiis wêze meie om wêr't se wei komme. En dêrom bestride wy ek de diskriminaasje fan ús taal.

'Sis Tsiis' wie oprjochte om de demonstraasje fan 22 desimber 2016 te organisearjen. Dêr die bliken dat der ferlet wie fan mear aksjes. Yn twa opsichten: Friezen wolle mear dwaan foar harren taal en om risseltaat te berikken moatte wy ek oanhâlde as storein.

BAST is in ploech sûnder hiërargyske organisaasjestruktuer en hat ek net in rjochtspersoan yn de foarm fan in stifting of in feriening.
Der is in 'Stifting Sis Tsiis', dy't as rochtspersoan saken foar de rjochter begjinne kin. No krewearret de stifting foar in proses tsjin de Nederlânske oerheid by it Europeeske Hôf, om de oerheid te twingen om syn wetlik fêstleine soarchtaken foar it Frysk oer út te fieren.

Om aksjes útfiere te kinnen, wurdt BAST finansjeel stipe troch in oare stifting: it 'Ûnderwiisfûns foar de Fryske Taal'. Dy organisaasje is oprjochte yn 1909, doe't it foar it earst mooglik waard om Frysk op skoalle te jaan. Dat wie dan wol bûten skoaltiid en op frijwillige basis sawol foar learlingen as foar ûnderwizers. 14 legere skoallen binne sa begûn mei it jaan fan it fak Frysk. It doel fan it ûnderwiisfûns wie om jild yn te sammeljen foar de oanskaf fan lesmateriaal foar dy skoallen. De oprjochters fan itÛnderwiisfûns wiene: Waling Dykstra, Cornelis Wielsma, Petrus Adrianus Wilhelmy, Sjirk van der Burg, Pieter de Clerck, Jan Jentsje Hornstra en Onno Sytstra.

As jo ús no finansjeel stypje wolle, kin dat troch in jefte oer te meitsjen nei de bankrekken fan it 'Ûnderwiisfûns foar de Fryske Taal':
NL 12 ABNA 0822 4870 12

Wolle jo reagearje op dizze side? Brievebus

Stride jo ek mei?
Wolle jo ús helpe om ús struibrieven te te fersprieden?
Jo sille fernimme dat in hiel soart minsken hert hawwe foar harren memmetaal. Mar ja, hoe faak komt it no yn de praktyk foar, dat men dêr wat fan fernimt?
Dizze siden binne frij fan 'cookies' en personalisearre reklame.
Yn ús eagen binne jo net it produkt, mar in persoan dy't wy ynformearje wolle om ta in wiis oardiel te kommen.
Fine jo wat wy dogge in goede saak, en wolle jo ús stypje, dan meitsje jo ús tige bliid.
Jo kinne altiten meidwaan oan aksjes fan 'Sis Tsiis'.
Jo binne hjirby ek útnûge om jo by ús aksjegroep oan te sluten.
Jo kinne ús ek finansjeel stypje troch in bedrach oer te meitsjen op:
bankrekken NL 12 ABNA 0822 4870 12
o.n.f. Stifting Fryske Taal